Муаллифон: Акрамова З.Б Файзуллоева Г.А. Муаллифон Акрамова З.Б. – номзади илмҳои иқтисодӣ, дотсент, кафедраи иқтисодиёти соҳавӣ, Донишкадаи политехникии Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи академик М.С. Осимӣ, ш. Хуҷанд, Ҷумҳурии Тоҷикистон,zarrina_2309@mail.ru. Файзуллоева Г.А. – донишҷӯйи соли дуюми ихтисоси иқтисодиёт ва идоракунии корхонаҳо, Донишкадаи политехникии Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи академик М.С. Осимӣ, ш.Хуҷанд, Ҷумҳурии Тоҷикистон,zarrina_2309@mail.ru. Чакида Дар мақола зарурати таҳияи модели рушди устувори иқтисодиёти минтақа дар асоси банақшагирии стратегӣ бо назардошти потенсиали инсонӣ асос ёфтааст. Дар интихоби роҳи ба сӯйи иҷтимоӣ нигаронидашудаи рушд, дар мисоли вилояти Суғди Ҷумҳурии Тоҷикистон матритсаи арзёбии…
Read MoreTag: паёми-дпдтт-2020-№1
ТАШАККУЛИ ЗАНҶИРҲОИ АРЗИШИ ИЛОВАШУДА ДАР КОРХОНАҲОИ МИНТАҚАИ ОЗОДИ ИҚТИСОДИИ “СУҒД”
Муаллифон: Султонова М.М. Муаллифон Султонова М.М. – номзади илмҳои иқтисодӣ, дотсент, шуъбаи иқтисодиёти соҳавӣ, Донишкадаи политехникии Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи академик М.С. Осимӣ, Хуҷанд, Ҷумҳурии Тоҷикистон, SultanovaM2403@gmail.com. Чакида Механизми ташаккули занҷири арзиши иловашуда дар корхонаҳои минтақаи озоди иқтисодии “Суғд” -и Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда шуд. Исбот шудааст, ки ҳангоми ташаккули занҷири арзиши иловашуда коҳишёбии арзиши умумии корхонаҳо бо як қатор омилҳои судманд дастгирӣ карда мешаванд: системаи содакардашудаи логистикӣ барои интиқол дар минтақаи озоди иқтисодӣ; мавҷудияти маҳсулот ва мавҷудияти талаботи доимӣ. Барои муайян кардани самараи ҷорикунии занҷираи арзиш дар корхонаҳои…
Read MoreКОНСЕПСИЯИ МУОСИРИ РУШДИ УСТУВОРИ МИНТАҚАҲО ВА МУНОСИБАТҲОИ МЕТОДОЛОГӣ БА БАҲОДИҲИИ ДАРАҶАИ ОН
Муаллифон:Авезов А.Х. Муаллифон Авезов А.Х. – доктори илмҳои иқтисодӣ, профессор, шуъбаи назарияи иқтисодӣ ва менеҷменти Донишкадаи политехникии Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи академик М.С. Осимӣ, ш.Хуҷанд, Ҷумҳурии Тоҷикистон, azizullo@businessconsulting.tj. Чакида Мақолаи мазкур аз муайян кардани мафҳумҳои муосири рушди устувори минтақа ва равишҳои методологии баҳодиҳии сатҳи он иборат аст. Таҳқиқот дар доираи ду равиши назариявӣ ва методологии муқарраршуда оид ба рушди устувор гузаронида шудааст: устувории Валрас ва устувории Эдгворт. Муаллиф қайд мекунад, ки принсипи бунёдии устувории рушд дар системаҳои иқтисодӣ принсипи Le Chatelier – Brown мебошад. Мувофиқи он система дар ҳолати…
Read MoreДУРНАМОИ РУШДИ ҲАМКОРИИ РУСИЯ ВА ТОҶИКИСТОН ДАР СОҲАИ ФАЪОЛИЯТИ САРМОЯГУЗОРИИ ХОРИҶ
Муаллифон:Кузнетсова М.А Муаллифон Кузнетсова М.А. – номзади илмҳои иқтисодӣ, дотсент, Институти техникииДонишгоҳи Федералии Сибир, (шаҳр, кишвар) iotsene@yandex.ru/89833722946. Чакида Дар мақола ҳолати кунунии ҳамкориҳои сармоягузории ду кишвар ва имконияти тавсеаи он дар заминаи шартҳои мутақобилаи судманд, инчунин амиқсозии лоиҳаҳои мавҷудаи сармоягузории Русия дар Тоҷикистон таҳлил карда мешаванд. Иқлими сармоягузории Тоҷикистон бо роҳи ҳисоб кардани шохиси BERI (Индекси хавфи баҳодиҳии экологӣ) дар асоси 15 омил, ки маҷмӯи шароити сиёсӣ, иқтисодӣ, давлатӣ-ҳуқуқӣ ва иҷтимоиро инъикос мекунанд, ҷолибияти кишварро барои сармоягузории хориҷӣ таъмин менамояд. Дар натиҷа, рейтинги ниҳоии сармоягузорӣ 2,7 аз 5 -ро ташкил…
Read MoreҶАНБАҲОИ МЕТОДОЛОГӣ ВА ТАМОЮЛИ МУОСИРИ РУШДИ ҲАМКОРИИ БАЙНАЛМИЛАЛӣ ҲАМЧУН ОМИЛИ ИНКИШОФИ УСТУВОРИ ИҚТИСОДИЁТ
Муаллифон:Авезова М.М Муаллифон Авезова М.М. – доктори илмҳои иқтисодӣ, профессор, шуъбаи иқтисодиёти соҳавӣ, Донишкадаи политехникии Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи академик М.С. Осимӣ, ш. Хуҷанд, Ҷумҳурии Тоҷикистон, avezova@rambler.ru. Чакида Дар мақолаи мазкур муҳокима карда мешавад, ки барои фаъолияти муассири иқтисодиёти миллӣ тавассути ҳамгиро шудан ба системаи иқтисодии ҷаҳонӣ дар баробари омилҳои миллӣ, таъсири падидаҳои иқтисодии ҷаҳонӣ ба назар гирифта шаванд. Дар шароити тақвияти равандҳои ҷаҳонишавии охирин ҳамчун ҷузъи афзалиятноки ташаккули сиёсати макроиқтисодӣ барои рушди устувори кишвар баромад мекунад. Дар асоси равиши систематикӣ гурӯҳбандии категорияи “Ҳамкориҳои иқтисодии байналмилалӣ” гузаронида мешавад ва…
Read MoreНАҚШ ВА САМАРАНОКИИ ИҚТИСОДИЁТИ РАҚАМӢ ДАР СИСТЕМАИ ИҚТИСОДИИ МИНТАҚА
Муаллифон: Назаров А.А Муаллифон Назаров А.А. – Корманди шоистаи илм ва техникаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, доктори илмҳои иқтисодӣ, профессори кафедраи иқтисодиёти соҳавӣ, Донишкадаи политехникии Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи академик М.С. Осимӣ, ш. Хуҷанд, Ҷумҳурии Тоҷикистон, anazarov_mtm@rambler.ru. Чакида Ҷанбаҳои назариявӣ, методологӣ ва амалии консепсия, моҳият ва нақши иқтисоди рақамӣ дар баланд бардоштани самаранокии системаи иқтисодии минтақавӣ баррасӣ карда мешаванд. Рӯйхати шартҳои ташаккул ва татбиқи нақшаи стратегии рушди иҷтимоию иқтисодӣ ва гузариш ба банақшагирии стратегии системаи идоракунии иқтисодии минтақа таҳлил карда шудааст. Аниқ гардидааст, ки фаъолияти идоракунии минтақавӣ бояд қавӣ бошад ва…
Read MoreПРОБЛЕМАҲОИ ИДОРАКУНИИ СИСТЕМАИ ЭЛЕКТРОЭНЕРГЕТИКА БО НАЗАРДОШТИ МАНБАҲОИ ГЕНЕРАТСИЯИ ТАҚСИМШУДА
Муаллифон: Тошходжаева М.И Муаллифон Тошходжаева М.И. – номзади илмҳои техникӣ, муаллими калон, Донишкадаи политехникии Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи академик М.С. Осимӣ, ш.Хуҷанд, Ҷумҳурии Тоҷикистон, shukrona14_01_2011@mail.ru. Чакида Дар мақола мушкилиҳои мавҷудаи идоракунии системаи энергетикӣ бо назардошти манбаъҳои тавлиди тақсимшуда оварда шудаанд. Хусусиятҳои системаи мутамарказ ва ғайримарказикунонии қувваи барқро дар робита бо тағйирёбии шароити кор баррасӣ мекунанд. Рафъи оқибатҳои халалдоршавии технологӣ, ҳадафҳои асосии назорати системаи барқ новобаста аз шумораи манбаъҳо категорияи истеъмолкунандагон аз ҷиҳати қобилияти боэътимоди таъминкунӣ муайян карда мешавад. Ҳадафҳои асосии назорати система дар ҳолати фавқулодда ва пас аз ҳолати…
Read MoreТАВСИФИ ХАВФИ ЭЛЕКТРИКӢ ДАР САНОАТИ МИНБАЪД КАМШАВИИ ХАТАРИ ҶАРАЁНИ ЭЛЕКТРИКӢ ДАР МУАССИСАҲОИ САНОАТИ КӮҲӢ
Муаллифон: Каландаров Х.У, Ғайбуллоҷонов М.С. Муаллифон Каландаров Х.У. – номзади илмҳои техникӣ, мудири кафедраи таъминоти барқ ва автоматика, Донишкадаи политехникии Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи академик М.С. Осимӣ, ш.Хуҷанд, Ҷумҳурии Тоҷикистон, huseinjon.86@mail.ru Ғайбуллоҷонов М.С. – аспиранти докторант дар ихтисоси “6D070700 – Истихроҷи маъдан”, соли таҳсили дуюми Донишкадаи кӯҳӣ ва металлургии Тоҷикистон, Бӯстон, Ҷумҳурии Тоҷикистон, mirzohalilullo@gmail.com Чакида Мақола ба омӯзиши зарбаи барқ ба одам ҳангоми истифодаи таҷҳизоти кӯҳӣ бахшида шудааст. Барои ҳалли масъалаҳои таъмини бехатарии барқӣ ва истифодаи бехатари дастгоҳҳои барқӣ, равиши кори систематикиро пешниҳод мекунад, ки он аз асосноксозии илмӣ…
Read MoreТАВСИФҲО ДАР РУШДИ ҲИМОЯИ РЕЙЛ ҒОЯҲОИ РУШДИ НАЗАРИЯИ МУҲОФИЗАТИ РЕЛЕҲО
Муаллифон:Низамитдинов А.И. Иномов Б.Б Муаллифон Мартинов М.В. – номзади илмҳои техникӣ, роҳбари бахши рушд, ҶДММ “Релематика”, Чебоксари, Федератсияи Россия, usmf_th@mail.ru. Чакида Дар мақола тамоюлҳои асосии рушди назарияи ҳимояи релеҳо муҳокима карда мешаванд. Муаллиф чунин мешуморад, ки меъёри инкишофи дурусти ҳама гуна назарияи муҳофизати релеӣ танҳо дараҷаи такмили нишондиҳандаҳои асосии он буда метавонад: ҳассосият бо интихоби кафолатноки дастгоҳи ҳифзи реле. Бо ин мақсад мақола истилоҳҳои навро барои кор бо усулҳои таҳияшуда ва бо мафҳуми нав пешниҳод намудани мафҳумҳои нав ворид менамояд. Модели моделиронии объекти муҳофизатшуда «муаллим» -и алгоритми релеи ҳимояи реле…
Read MoreМОШИН БАРОИ АЛГОРИТМҲОИ КЛАССИФИКАТСИЯИ МАТН
Муаллифон:Низамитдинов А.И. Иномов Б.Б Муаллифон Низамитдинов А.И. – доктори фалсафа аз рӯйи ихтисос (PhD), муаллими калон, шуъбаи барномасозӣ ва системаҳои иттилоотӣ, Донишкадаи политехникии Донишгоҳи Тоҷикистон ба номи академик М.С.Осимӣ, Хуҷанд, Ҷумҳурии Тоҷикистон, ahlidin@gmail.com. Иномов Б.Б. – докторант (Ph.D) ихтисоси 6D070300-системаҳои иттилоотӣ (аз рӯйи соҳа), ассистенти кафедраи барномасозӣ ва технологияҳои иттилоотӣ, Донишкадаи политехникии Донишгоҳи Тоҷикистон ба номи академик М.С.Осимӣ, Хуҷанд, Ҷумҳурии Тоҷикистон, inomov@gmail.com. Чакида Ин мақола шарҳи алгоритмҳои мавҷудаи омӯзиши мошинро барои масъалаҳои таснифот, алалхусус дар масъалаҳои таснифи матнҳо дар заминаи гуногуни забон таъмин мекунад. Таснифи матнҳо яке аз вазифаҳои асосии…
Read More