Муаллифон
Петров Г.Н. – доктори илмҳои техникӣ, академики АИА, Ходими шоистаи илми Тоҷикистон, профессор, кафедраи «Таҷҳизоти барқ ва сарфаи энергия»,
Донишгоҳи давлатии Орел ба номи И.С. Тургенев, Россия,geomar@bk.ru
Чакида
Дар мақола раванди ташаккул ва вазъи муосири соҳаи энергетика дар Тоҷикистон нишон дода шуда, афзалияти асосие, ки рушди минбаъдаи онро таъмин мекунанд, хусусиятҳои истифодаи манбаъҳои барқароршавандаи энергия муайян карда шудаанд. Қайд карда мешавад, ки баъзан истифодаи маҷмӯии захираҳои обу энергетикӣ, ки табиати фаромарзӣ доранд ва дар як вақт барои энергетика ва обёрӣ истифода мешаванд, дар сурати мавҷуд набудани идоракунии мутамарказ метавонад боиси ихтилофи байнидавлатии байни системаҳои гидроэнергетикӣ ва ирригатсионӣ гардад. Ин қазия аз рӯйи шароити системаҳои энергетикии Тоҷикистон ва Ӯзбакистон таҳлил шудааст. Аҳамияти бузурги гидроэнергетикаи хурдро барои иқтисодиёти Тоҷикистон ва сабабҳои асосии паст будани самаранокии истифодаи онҳо дар Тоҷикистон нишон медиҳад. Аз ҷумла: 1) сохтмони стансияи электрикии обии хурд бе тадқиқоти схематикии зарурй; 2) набудани асосҳои кофии гидрологй дар лоиҳаҳои НБО, ки дар натиҷаи он бисёрии онҳо дар рӯдҳои обй сохта шудаанд, ки дар фасли зимистон миқдори оби онҳо нисбат ба дараҷаи дар лоиҳа пешбинишуда хеле кам аст; 3) дар лоиҳаҳои ҳамаи НБО-ҳои хурди сохташуда масъалаи беҳтар намудани ҷойгиршавии ҳудуди онҳо дар шароите ба назар гирифта нашудааст, ки арзиши хатҳои интиқоли интиқол аз НБО- хурд ба истеъмолкунандагон бо арзиши худи НБО хурд муқоиса карда шавад. Таҳлили пешомадҳои тараққиёти энергетика дар Тоҷикистон ҳамчун асоси иқтисодиёти он. Аҳамияти истифодаи комплексии энергетикию ирригатсионии захираҳои обу энергетикии дарёҳои фаромарзии минтақа қайд карда мешавад.
Калидвожаҳо
захираҳои оби дарёҳо, манбаъҳои барқароршавандаи энергия, гидроэнергетика, ирригатсионӣ, системаи муттаҳидаи энергетикӣ, оптимизатсия, партовҳои холӣ
Таърихи нашр
2023-10-27